Urja रुपांतरणाची उदाहरणे ऊर्जा रुपांतरणाची उदाहरणे

ऊर्जा म्हणजे कुठल्याही पदार्थात असलेली कार्य करण्याची क्षमता. याचे एकक ‘ज्युल’ असे आहे.

आपण आपल्या आसपास असणाऱ्या असंख्य प्रक्रियांमध्ये, उपकरणांमध्ये ही रूपांतरे पाहत असतो.

विक्रमादित्याने आपला हट्ट सोडला नाही.. या वाक्याने सुरुवात होणाऱ्या विक्रम आणि वेताळाच्या गोष्टी आपल्यापैकी अनेकांनी वाचल्या असतीलच. त्याचप्रमाणे मनुष्यानेही आपले काम कमीतकमी श्रमात करण्याचा हट्ट सोडला नाही, असेच म्हणावे लागते. सुलभ यंत्रांचा वापर करून त्याने आपल्या हालचाली, कामे सोपी कशी होतील हे पाहिले. त्याचबरोबर चाक, आस यांना गियर लावून आपल्या हालचालींचा वेग वाढवला. तसेच चाकाच्या आसाला बैल, घोडा असे प्राणी जुंपून आपले श्रम परस्पर कोणी इतर प्राणी करतील, अशीही व्यवस्था केली. याच ध्यासातून त्याने उपलब्ध ऊर्जा कशी वापरता येईल याचाही विचार आणि विकास सुरू केला.
ऊर्जा म्हणजे कुठल्याही पदार्थात असलेली कार्य करण्याची क्षमता. याचे एकक ‘ज्युल’ असे आहे. ऊर्जा म्हणजे कार्य करण्याची क्षमता असल्याने कार्य आणि ऊर्जा यांचे एकक सारखेच आहे. ऊर्जा विविध स्वरूपांत आपल्या आसपास असते. उदा. औष्णिक, रासायनिक, विद्युत, चुंबकीय, इ. आणि या उर्जेचे एका स्वरूपातून दुसऱ्या स्वरूपात रूपांतर होत असते.