Upma Alankar Ke Udaharan Sanskrit उपमा अलंकार के उदाहरण संस्कृत
उपमा अलंकार के उदाहरण संस्कृत
एकस्मिन् वाक्ये एव उपमानउपमेययो: वैधर्म्यरहितं सादृश्यम् उपमाअलंकार: कथ्यते ।
साम्यं वाच्यमवैधर्म्यं वाक्यैक्य उपमा द्वयो:
उपमाया: चत्वारि अंगानि भवन्ति -
1. उपमेयम् - (उपमातुं योग्यम् उपमेयम्) - य: उपमाया: योग्यं भवेत् अथवा यस्य तुलना क्रियते । यथा - 'चन्द्र: इव मुखरम्यम्' वाक्ये मुखम् उपमेयमस्ति ।
2. उपमानम् - (उपमीयते अनेनेति उपमानम्) यस्य उपमा दीयते । यथा - 'चन्द्र: इव मुखरम्यम्' वाक्ये चन्द्र: उपमानम् अस्ति ।
3. साधारणधर्म: - (उपमाने उपमेये च संगतोधर्म: साधारणो धर्म:) - उपमानोपमेययो: य: धर्म: समानतां वहति स: साधारणधर्म: । यथा - 'चन्द्र: इव मुखरम्यम्' वाक्ये 'रम्यम्' साधारणधर्म: अस्ति ।
4. उपमावाचक शब्द: - (वाचक सादृश्यार्थक इवादिशब्द:) - येन औपम्यं प्रकट्यते । यथा - 'चन्द्र: इव मुखरम्यम्' वाक्ये 'इव' शब्द: उपमां प्रकटयति ।
उपर्युक्तानुसारम् उपमाया: द्वौ भेदौ स्त: -
1. पूर्णोपमा - यस्याम् उपर्युक्तानि चत्वारि समग्रलक्षणानि भवन्ति सा पूर्णोपमा भवति ।
2. लुप्तोपमा - यस्याम् उपर्युक्तेषु एकमपि लुप्तं भवति सा लुप्तोपमा इति कथ्यते ।
उदाहरणम् -
मधुर: सुधावदधर: पल्लवतुल्योतिपेलव: पाणि: ।
चकितमृगलोचनाभ्यां सदृशी चपले च लोचने तस्या: ।।
अत्र 'अधर, पाणि एवं च लोचनं' एतानि त्रीणि उपमेयानि, 'सुधा, पल्लवं, चकितमृगलोचनम्' एतानि त्रीणि उपमानानि, 'मधुर:, अतिपेलव:, चपल:' च एते त्रय: साधारणधर्म: एवं च 'वत्, तुल्य, सदृश' आदय: उपमावाचकशब्दा: सन्ति ।
Comments Monika on 20-02-2024 Bhajan lal sarswa on 06-11-2023
Upma alankar ke sanskrit me 100 udhahran
Sanskrit me upma alenkar kii pribhasa asan asan
Vivek maurya on 25-10-2023
Sanskrit me upma alenkar kii pribhasa asan asan
Upma alankar ka udaharan Sanskrit mein
Upama alankar Sanskrit me udaharan
Sanskrit
Nishu on 07-04-2022
Deepak alnkaar example in Sanskrit
My self mayra on 28-09-2018
Very nice
Anupras alankar ki defination dijiye
Example in sanskrit alankar upma
Bhart me kitne mha jan pad he
Shyam krishna pandey on 26-03-2022
Alankar ki paribhasa bataiye
Hupma alnkar ka hudarn
Board exam me tyari kese kre
नीचे दिए गए विषय पर सवाल जवाब के लिए टॉपिक के लिंक पर क्लिक करें Culture Question Bank International Relations Security and Defence Social Issues English Antonyms English Language English Related Words English Vocabulary Ethics and Values Geography Geography - india Geography -physical Geography-world River Gk GK in Hindi (Samanya Gyan) Hindi language History History - ancient History - medieval History - modern History-world Age Aptitude- Ratio Aptitude-hindi Aptitude-Number System Aptitude-speed and distance Aptitude-Time and works Area Art and Culture Average Decimal Geometry Interest L.C.M.and H.C.F Mixture Number systems Partnership Percentage Pipe and Tanki Profit and loss Ratio Series Simplification Time and distance Train Trigonometry Volume Work and time Biology Chemistry Science Science and Technology Chattishgarh Delhi Gujarat Haryana Jharkhand Jharkhand GK Madhya Pradesh Maharashtra Rajasthan States Uttar Pradesh Uttarakhand Bihar Computer Knowledge Economy Indian culture Physics Polity
Dirsant alanker paribasa