आदिकाल Ya VeerGatha Kaal आदिकाल या वीरगाथा काल

आदिकाल या वीरगाथा काल



GkExams on 14-11-2022


आदिकाल के बारें में : हिन्दी साहित्य के इतिहास में लगभग 8वीं शताब्दी से लेकर 14वीं शताब्दी के मध्य तक के काल को आदिकाल कहा जाता है। इस युग को यह नाम डॉ॰ हजारी प्रसाद द्विवेदी से मिला है। उन्होंने इस नामकरण के पीछे यह तर्क दिया कि आदिकाल प्रारंभ का सूचक ना होकर परंपरा के विकास का सूचक है तथा इसमें वीरता पूर्ण, धार्मिक, सांस्कृतिक, शृंगारिक, भक्ति परक तथा मनोरंजनात्मक कृतियों का भी समावेश है।


इसके अलावा आचार्य रामचंद्र शुक्ल ने हिन्दी साहित्य के आदिकाल को "वीरगाथा काल" नाम दिया है। इसके लिए तर्क देते हुए वो कहते हैं- “ राजाश्रितकवि और चारण जिस प्रकार नीति, श्रृंगार आदि के फुटकल दोहे राजसभाओंमें सुनाया करते थे, उसी प्रकार अपने आश्रयदाता राजाओं के पराक्रमपूर्ण चरितों या गाथाओंका वर्णन भी किया करते थे।


आदिकाल के प्रमुख कवि :




यहाँ हम निम्नलिखित बिन्दुओं द्वारा आपको आदिकाल के प्रमुख कवि और उनकी रचनाओं से अवगत करा रहे है, जो इस प्रकार है...


  • अब्दुर्रहमान : संदेश रासक
  • नरपति नाल्ह : बीसलदेव रासो (अपभ्रंश हिंदी)
  • चंदबरदायी : पृथ्वीराज रासो (डिंगल-पिंगल हिंदी)
  • दलपति विजय : खुमान रासो (राजस्थानी हिंदी)
  • जगनिक : परमाल रासो
  • शार्गंधर : हम्मीर रासो
  • नल्ह सिंह : विजयपाल रासो
  • जल्ह कवि : बुद्धि रासो
  • माधवदास चारण : राम रासो
  • देल्हण : गद्य सुकुमाल रासो
  • श्रीधर : रणमल छंद , पीरीछत रायसा
  • जिनधर्मसूरि : स्थूलिभद्र रास
  • गुलाब कवि : करहिया कौ रायसो
  • शालिभद्रसूरि : भरतेश्वर बाहुअलिरास
  • जोइन्दु : परमात्म प्रकाश
  • केदार : जयचंद प्रकाश
  • मधुकर कवि : जसमयंक चंद्रिका
  • स्वयंभू : पउम चरिउ
  • योगसार :सानयधम्म दोहा
  • हरप्रसाद शास्त्री : बौद्धगान और दोहा
  • धनपाल : भवियत्त कहा
  • लक्ष्मीधर : प्राकृत पैंगलम
  • अमीर खुसरो : किस्सा चाहा दरवेश, खालिक बारी
  • विद्यापति : कीर्तिलता, कीर्तिपताका, विद्यापति पदावली (मैथिली)


  • Pradeep Chawla on 14-10-2018


    Check link below-
    https://www.hindivibhag.com/%E0%A4%86%E0%A4%A6%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B2-%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%9A%E0%A4%AF/



    सम्बन्धित प्रश्न



    Comments Sam sahu on 03-11-2022

    Aadikal ka namkarn

    Veergatha kal on 17-01-2021

    Veergatha kal

    Deepti on 29-08-2019

    वीरगाथा काल की परिवृतिया






    नीचे दिए गए विषय पर सवाल जवाब के लिए टॉपिक के लिंक पर क्लिक करें Culture Current affairs International Relations Security and Defence Social Issues English Antonyms English Language English Related Words English Vocabulary Ethics and Values Geography Geography - india Geography -physical Geography-world River Gk GK in Hindi (Samanya Gyan) Hindi language History History - ancient History - medieval History - modern History-world Age Aptitude- Ratio Aptitude-hindi Aptitude-Number System Aptitude-speed and distance Aptitude-Time and works Area Art and Culture Average Decimal Geometry Interest L.C.M.and H.C.F Mixture Number systems Partnership Percentage Pipe and Tanki Profit and loss Ratio Series Simplification Time and distance Train Trigonometry Volume Work and time Biology Chemistry Science Science and Technology Chattishgarh Delhi Gujarat Haryana Jharkhand Jharkhand GK Madhya Pradesh Maharashtra Rajasthan States Uttar Pradesh Uttarakhand Bihar Computer Knowledge Economy Indian culture Physics Polity

    Labels: , , , , ,
    अपना सवाल पूछेंं या जवाब दें।






    Register to Comment